“`html

ABD-Çin Tarife Anlaşması ve Piyasa Etkileri

ABD ve Çin arasında varılan geçici tarife anlaşması, global piyasalardaki tansiyonu bir nebze olsun düşürürken, ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa Birliği’ne (AB) yönelik yeni tarifeler hakkındaki açıklamaları yatırımcıların risk alma isteğini azaltarak güvenli liman varlıklarına olan talebi artırdı.

Trump, 1 Haziran’dan itibaren AB’ye %50 oranında gümrük tarifesi uygulanmasını önerdi ve bu süreçte herhangi bir anlaşma arayışında olmadığını belirtti. Trump, AB’nin uzun yıllar boyunca ABD’ye zarar verdiğini öne sürerek görüşmelerin yavaş gittiğine dikkat çekti.

Analiz uzmanları, Trump’ın tarifelerle ilgili tutumundaki değişkenliğin küresel piyasalarda dalgalanmalara sebep olduğunu ve bunun fiyat oluşumlarına yansıdığını ifade ediyor.

ABD Merkez Bankası (Fed) ise, tarifelerin küresel ekonomi üzerindeki etkilerine dair belirsizliklerin arttığını ve bazı yetkililerin ek gümrük tarifelerinin enflasyona yol açabileceği uyarısında bulunduğunu belirtti.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, yıl sonuna kadar olası faiz indirimlerini göz ardı etmezken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee kısa vadede faiz azaltımının pek mümkün görünmediğini vurguladı. St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem, enflasyon tahminlerindeki artışların ekonomik istikrarı tehdit edebileceğini açıkladı.

Öte yandan, IMF Birinci Başkan Yardımcısı Gita Gopinath, ABD’nin yüksek bütçe açığının mutlaka azaltılması gerektiğini dile getirerek dikkat çekti.

Kanada’da gerçekleşen G7 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Zirvesi sonrası yayımlanan ortak bildiride ise, küresel zorluklar karşısında ortak politikaların devam ettirilmesi konusunda kararlılık mesajı verildi.

Önümüzdeki hafta Fed’in Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) tutanakları, ABD’nin büyüme verileri ve kişisel tüketim harcamaları yatırımcıların ilgi odağı olacak.

Bu gelişmeler çerçevesinde ABD 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 8 baz puan artışla %4,52 seviyesinden kapatırken, dolar endeksi %2 değer kaybederek 99,1’e geriledi.

PLATİN’DE YENİ ZİRVE

Değerli metaller, Trump’ın tehditleriyle gündeme gelen gümrük vergisine rağmen değer kazandı. Altının ons fiyatı, ABD’nin mali durumu konusundaki endişeler ve olası ticaret savaşları sebebiyle yatırımcılar için kazanç sağladı. ABD ile Çin arasında uzlaşı sağlanmasına karşın altın fiyatları, belirsizliklerin artmasıyla yükselerek %4,78 kazanç sağladı.

Platinin ons fiyatı ise 1096,4 dolara çıkarak son iki yılın en yüksek seviyesini gördü. Yıl başından bu yana %21,1 oranında değer kazanan platinin fiyatı, özellikle Çin’den gelen yüksek talep ve arz endişeleri ile destekleniyor. Nisan ayında Çin’in platin ithalatı son bir yılın en yüksek seviyesine ulaşarak aylık %47 oranında arttı.

Analistler, 2025 yılında platin alanında üst üste üçüncü kez arz açığı yaşanabileceğini öngörüyor ve bu değerli metalin altına kıyasla daha uygun fiyatlı olması sebebiyle yatırımcıların ilgisini çektiğini belirtiyor.

Paladyumun ons fiyatı ise geçtiğimiz haftada bin 42 dolara ulaşarak altı ayın en yüksek seviyesine çıktı ancak sonrasında tekrar bin doların altına gerileyerek haftayı kapattı.

Aynı zamanda değerli metallerin tamamı değer kazanırken, ons bazında fiyat artışı platinde %10,8, paladyumda %3,6 ve gümüşte %3,8 olarak belirlendi.

BAZ METALLERE ÇİN’DEN DESTEK

Baz metal fiyatları, ABD dolarının zayıflaması ve Çin’in ekonomiyi canlandırıcı adımlar atmasıyla birlikte yükseliş gösterdi.

Çin Merkez Bankası, 20 Mayıs’ta bir yıllık kredi faizini %3,10’dan %3’e, beş yıllık faiz oranını ise %3,60’tan %3,50’ye düşürdü. Bu, Ekim 2024’ten bu yana ilk kez ana kredi faizlerinde bir indirim olarak kaydedildi. Bu açıklamalar, dünyanın en büyük bakır tüketicisi olan Çin’de talep artışına dair beklentileri kuvvetlendirdi ve diğer baz metalleri destekledi.

Bu arada, Morgan Stanley, Çin için 2025 yılı büyüme tahminini %4,2’den %4,5’e çıkardı, 2026 yılı tahminini ise %4’ten %4,2’ye yükseltti.

Sonuç olarak, baz metallerde bu hafta tezgah üstü piyasa fiyatları, libre bazında bakırda %6,1, kurşunda %1,6, alüminyumda %1,4, çinkoda %1,3 ve nikelde %0,4 oranında artış gösterdi.

GÖZLER OPEC+ ZİRVESİ’NDE

Petrol fiyatları, özellikle İran ve ABD arasında devam eden nükleer müzakerelerin etkisiyle dalgalı bir seyir izledi. İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine karşı olası bir saldırı hazırlığı haberleri petrol fiyatlarını yukarı taşırken, diplomasi olasılığının belirmesiyle değer kaybetti. OPEC’in üçüncü büyük üreticisi olan İran’a yönelik çatışma risklerinin azalması, piyasalarda arz endişelerini hafifletti ve müzakerelerin olumlu sonuçlanması fiyatları düşürdü.

OPEC ve Rusya öncülüğündeki OPEC+ grubunun 1 Haziran’daki toplantısında üretim artışı seçeneğini değerlendireceği tahmin ediliyor. Görüşülen senaryolar arasında ise Temmuz ayında günlük 411 bin varil ek üretim bulunmaktadır.

Analizler, olası üretim artışlarının devreye girmesi durumunda OPEC+ grubunun fiyat odaklı politikaları bırakıp pazar payını korumaya yönelik bir strateji izlemeye başlayabileceği yönünde.

Diğer taraftan, ABD Enerji Enformasyon İdaresi’nin (EIA) verileri, geçen hafta ülkedeki ticari ham petrol stoklarının 1 milyon 300 bin varil artarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğini gösterdi. Bu durum, arz fazlası ve düşük talep endişelerini arttırdı ve petrol fiyatlarının düşüşünü destekledi.

Tüm bu gelişmeler ışığında, bu hafta brent petrolün varil fiyatı %0,7 oranında düştü. New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın MMBtu bazında fiyatı da %0,6 değer kaybetti.

TARIM EMTİA FİYATLARI DEĞİŞKEN SEYREDİYOR

Tarım emtialarındaki fiyatlamalarda, jeopolitik gelişmeler ve tarife fiyatlamaları etkili oldu. Yatırımcılar, Çin’in teşvik adımlarının yanı sıra yeni ormansızlaşma yasası hakkındaki haber akışlarını da dikkatle izlemekte.

Avrupa Komisyonu’nun önerdiği yeni ormansızlaşma karşıtı yasa tasarısına göre, sadece Belarus, Myanmar, Kuzey Kore ve Rusya’dan gelen ürünler “yüksek riskli” olarak belirlenip sıkı denetim altına alınacak. Tarihi ormansızlaşma oranları yüksek olan Brezilya ve Endonezya ise “standart riskli” sayılarak daha hafif kontrollerle karşılaşacak. Ayrıca, Çin Tarım Bakanlığı, tarımsal afetleri önlemek için merkezi bütçeden 1,4 milyar yuan (yaklaşık 194,4 milyon dolar) tahsis edildiğini duyurdu.

Bu gelişmelerle birlikte, Chicago Ticaret Borsası’nda bu hafta soya fasulyesinde %1, mısır ve buğdayda %3,5, pirinçte %2,8 oranında fiyat artışları görüldü. Kahve fiyatlarında ise, Brezilya’daki mayıs ayı itibarıyla başlayan kahve hasatımının getirdiği arza dayalı beklentiler, fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.

Ayrıca, ABD’de faaliyet gösteren Intercontinental Exchange’te şekerde %1,2 ve pamukta %2,2’lik artışlar yaşanırken, kahve fiyatları %1,6 geriledi. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı %9,5 azalış ile tamamladı.

“`